Perzik-Nectarine

Onze verre voorvaders hadden de luxe nog niet dat ze zuivere suiker konden extraheren uit gewassen, en daarom waren zoete vruchten zeer gewild. Niet alleen omdat we het zoete graag sma -ken, maar ook omdat suikers een direkt bruikbare calorie-bom zijn die in deze voor de mens moeilijke tijden dubbel belangrijk waren. De Perzik werd dan ook sinds onheuglijke tijden in Chi-na gekweekt. Men heeft bij opgravingen perzikpitten van 6000 jaar oud gevonden, die kleiner waren. Uit geschriften weet men dat reeds 8000 jaar geleden Perzikbomen in China werden ge-kweekt. Omdat men tegelijk geen "Wilde Perzik" kan vinden, wijst dit erop dat de Perzik werd verkregen uit de kruising van verschillende nauwe verwanten onder de Prunus-soorten, en werd veredeld om meer vruchtvlees te krijgen.

Dit aantrekkelijk artikel werd via de Zijderoute geëxporteerd met tal van andere produkten en bereikte met de karavanen Perzië, de poort tussen het Oosten en het Westen, waar al deze waren werden verhandeld. Daarom werd deze vrucht persica genoemd: "van Perzië" ofte Perzik. Toen de Grieken met de ver-overingstocht van Alexander de Grote in het Oosten doordron-gen, brachten ze deze mee terug naar Griekenland. Vandaaruit verspreide de Perzik zich over het Westen voornamelijk via de Romeinen. Interessant is om te vermelden dat de Perzik pas in Amerika werd geïntroduceerd door de Spaanse conquistadores, en dus de omgekeerde weg heeft gevolgd als de cacao-bonen, de aardappel, de tomaat de paprika, ..... Of hoe oorlog en verover-ingen ook goede zaken kunnen verspreiden. Momenteel is hij één der wijdst verspreide vruchtbomen ter wereld, in honder-den rassen gekweekt. De Nectarine is een mutatie met een gladde vruchtschil ipv de gebruikelijke "pluizige".

De Perzik is zelffertiel, wat gemakkelijk is: men hoeft geen an-dere boom of ras om vruchten te krijgen. Maar de moeilijkheid aan Perzik is, dat hij veel warmte en zon nodig heeft, en dus in een "gematigd klimaat" alleen beschut op het Zuiden kan ge-houden worden. Zelfs dan blijft hij vatbaar voor aantasting van bladluizen, en voor de gevreesde krulziekte: een schimmel die bladeren doet afvallen, vruchtafzetting verhindert en uiteinde-lijk zelfs takken kan doen afsterven. Besmette takken afknippen en verbranden, sproeien met heermoes-aftreksel, en zeewier-kalk en basaltmeel toedienen helpen de ziekte onder kontrole te houden.

De bloesem komt vóór de bladeren, maar is niet zo fotogeniek als de kerse- en appelbloesems. Het juweel van de Perzik is na-tuurlijk zijn vrucht: een steenvrucht, die rijp is vanaf eind juli-begin augustus, de Leeuw-periode. De sappige vrucht (85% water) bevat veel suiker, een flink aantal mineralen, provitami-ne A, B-vitamines en vitamine C. Hij heeft enerzijds een eetlust -opwekkende en versterkende werking, die door zwakke magen goed wordt verdragen en verstopping tegengaat; anderzijds ook een verkoelende en kalmerende werking. Hij zit bovendien vol anti-oxidanten die kanker helpen voorkomen het hart -het Leeuw-orgaan- beschermen. Perzik helpt ook bij het zgn me-tabool syndroom, een verzameling klachten rondom de stof-wisseling: een kombinatie van een verhoogd cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, overgewicht (vooral rond de buik) en een hoge bloedsuikerspiegel, met risiko op diabetes. Een typiese "wel-vaart-ziekte".

Maar om een goed beeld te krijgen over het energeties wezen van de Perzik, dienen we ons wenden tot China, waar hij van-daan komt en al veel langer bekend is en gebruikt wordt. Daar wordt de Perzik sinds oudsher geassociëerd met lang leven en vitaliteit. Dat kan nogal vreemd lijken omdat de Perzikboom zoals reeds vermeld aan een aantal ziektes onderhevig is, en zelf niet heel oud wordt. Maar wanneer de Perzik afgebeeld staat op porseleinen kopjes, nieuwsjaars-en geboortekaarten, die als geschenken gegeven worden, wenst men daarmee iemand een lang leven toe. Dit gaat terug op een oud verhaal in de Chinese mythologie, waar uit de perziken van onsterfelijkheid (die om de 3000 jaar groeiden en er nog eens 3000 jaar over deden om te rijpen) een elixier werd gemaakt dat de onsterfelijkheid gaf. Op andere prenten kan men Shou Xing, de Taoïstiese "God" van de Onsterfelijkheid, met een lange witte baard en een per-zik zien afgebeeld staan. Toen ik In China reisde, kon ik op veel aandacht rekenen, want de Chinezen vonden dat ik met mijn lange witte haren en baard er als een Onsterfelijke uitzag.

In de Chinese kruidengeneeskunde wordt perzik als Tao Zi en perzikpitten als Tao Ren gebruikt: zij werken in op het hart, de longen en de darmen, en worden gebruikt bij stagnaties in de bloedcirculatie (pijnlijke menstruaties, wegblijven van men-struatie) en darmen (konstipatie door "droge" ingewanden --> veel dorst). Ook bij stenen in het urogenitaal systeem en bij ab-cessen die het gevolg zijn van zulke stagnaties: in longen, dar-men, colon en vormen van kankerige kapsels in de fibroblasten (fibrocarcinoma) die de huid stevig houden. Het is dan ook geen toeval dat het vruchtvlees van Perzik net zoals dat van de Abrikoos wordt gebruikt als schoonheidsmiddel voor de huid (er lang jong blijven uitzien!), en dat Perzikbloesem-extrakt de huid kan beschermen tegen UV-straling en huidkanker kan hel-pen voorkomen. Takken met Perzikbloesem werden in het Ou-de China voor leiders gedragen om hen te beschermen tegen kwade geesten en energieën. Voor de gewone burgers werden Perzithout en Perzikpitten tot amuletten gesneden om iemands leven, gezondheid en veiligheid te beschermen.