Wat Uitleg

In de dageraad van zijn bestaan, at de homo sapiens als alleseter wat hij kon be-jagen, en wat hij kon vinden als vruchten, bessen, en noten in de natuur. Leven van de jacht en de pluk zoals dat heet, is opnieuw aktueel met de herinteresse in de survivaltechnieken, en met de nadruk op voedselbossen als tuin/land-bouw-methode. Nieuw is dat allemaal niet, maar omdat het natuurlijk landschap meer en meer begint te kreunen en te krimpen onder de overpopulatie van de mens, lijkt dat een geldig alternatief. Of het dat zal worden, is nog maar de vraag want wat is het geldig alternatief voor een grootschalige, bodemverwoestende en natuurpoluerende landbouw, zonder natuurvernietiging maar met voldoende produktie? De hydrokulturen op de daken van de stadsfabrieken en -gebouwen, die een waterkringloop aanleggen van zuivering en hergebruik? Water recycle-ren wordt immers een belangrijk thema in de klimaatopwarming. De pluktuinen waar stedelingen zelf hun groenten op het land van de boer komen halen? Plaats -gebrek en efficiënt gebruik van de beschikbare grond, is een ander belangrijk thema.

Het voedselbos is het alternatief dat het dichtst bij het natuurlijk landschap en bij het leven op/met de Aarde aanleunt. De opbouw van het landschap in éta-ges: de bodemlaag met eenjarigen; de kruidlaag met lage, overblijvende plan-ten; de struiklaag met struiken en heesters; en tenslotte de boomlaag met de climax-vegetatie van de zone. Het is de ecologiese én natuurlijke opbouw. En het is de manier die het dichts aanleunt bij de rol die de mens als rentmeester van de Aarde dient te vervullen.

Met de wortels en de stam/stengel van de plant/boom korrespondeert het Aarde -Element; met de bladermassa het Water-Element; met de bloemen het Lucht -Element; en met de vruchten/zaden het Vuur-Element. Bij noten zijn deze za-den efficiënt beschermd: vooreerst vaak nog eerst door een bolster zolang ze in de boom hangen; en vervolgens nog eens extra door een verhoutte nootwand wanneer ze gevallen zijn. Noten bevatten in een notedop(!) alle genetiese eigen-schappen van de soort en nog eens extra reservevoedsel om een goede start te maken. Vandaar dat ze zo'n geconcentreerd voedsel zijn ook voor de andere bos-bewoners, de dieren. En de grote troef van noten: ze kunnen gemakkelijk be-waard en gestokkeerd worden.

Het zoeken naar gevallen noten tussen bladeren op de grond in de herfst, heeft iets archaïes en legt de link met al onze voorouders die exakt hetzelfde deden. Met dien verstande dat het voor hen een kwestie van noodzaak om te overleven was, en voor onszelf -als kind- eerder een genoegen. We moeten ons er dus voor hoeden met de nieuwe tendezen aangaande voedselbossen, niet de fout maken dit al te mentaal op te vatten; het is geen teoretiese benadering voor leraren, maar een instelling in de praktijk. Om echt rendabel te zijn -ttz ervan te kunnen leven (als voedsel of als geldwinning) zou elke mens ongeveer 1 hectare land no-dig hebben. Die is er voor iedereen NIET voorradig. Dus beschouw het veeleer als een toegevoegde waarde: als geschenken van moeder Aarde, eerder dan als een "broodwinning". Het past in de eerste plaats in het terug natuurlijk maken van onze leefomgeving, en aan het zich terug één kunnen voelen met de natuur, de planten en de bomen, de andere bewoners van Gaia, de Elementen. Dat is het grootste geschenk.

De aandachtige lezer zal gemerkt hebben dat ik bij mijn "bloemlezing" van Note-bomen per Teken van de Dierenriem ook de Ginkgo biloba, de Pijnboom en de Olijfboom heb gevoegd. Strikt gezien zijn dat geen "echte" notebomen, maar ik heb ze toch uitgekozen : de Ginkgo omdat zijn "noot" als het ware binnenin zit (de noot is het zaad, en de pit ervan wordt gegeten); idem dito voor de Pijnboom -pitten die zaden in de kegels zijn; en de Olijf tenslotte omdat die zo op zoveel manieren uniek is. Ten eerste: is het een vrucht (technies) of een "groente" om-dat het zoveel als hapje gegeten wordt voor of tussen maaltijden (entremets), of als "apéritief"? Te tweede, het is een symbool- en kultuurboom voor het hele Mid -dellandse Zeegebied, de bakermat van de Eurpese beschaving.
Tot slot nog dit: zowel de Kastanje als de Okkernoot heb ik al eens behandeld bij de alleereerste reeks van Loofbomen (zie Hier), maar dat was jaren geleden. Een tweede en andere invalshoek kan altijd verhelderend zijn.